Residential Real Estate

Andrzej Gutowski, wiceprezes, dyrektor sprzedaży Ronson Development

Rosnące stopy procentowe, skok inflacji i wysokie ceny mieszkań spowodowały, że pewna grupa klientów, szczególnie klienci kupujący swoje pierwsze mieszkanie, sięgający po produkt z segmentu popularnego, wypadła z rynku. Dotyczy to zarówno zdolności kredytowej, jak i możliwości zaakceptowania ceny mieszkania. Wielu osób nie stać dziś na jego zakup. 

Planowany kredyt hipoteczny z gwarantowanym przez państwo wkładem własnym jest drogą na skróty, ponieważ poziom limitów cenowych jest ustalany w sposób nieadekwatny do aktualnej oferty rynkowej, szczególnie w dużych miastach. Deweloperzy mierzą się z mocno ograniczoną podażą. Sam fakt, że państwo zagwarantuje wsparcie, to za mało, ponieważ kredyt z wysokimi ratami, kupujący będą spłacać samodzielnie przez kolejne lata. W przypadku takich programów ważne jest, aby w miastach były tworzone sprawne mechanizmy powiększania podaży, chociażby poprzez usprawnienie procedur administracyjnych i szybsze wydawanie pozwoleń budowlanych. W miastach musi być przestrzeń do różnicowania oferty, udostępniania potencjalnym klientom mieszkań tańszych, czy droższych. Przy mocno ograniczonej podaży, a jednocześnie bardzo silnym, utrzymującym się popycie na mieszkania, nie spodziewam się dużego wpływu na zmianę obecnej sytuacji.

Adrian Potoczek, dyrektor ds. Sprzedaży i Marketingu w Wawel Service

Już teraz obserwujemy, że po ostatnich podwyżkach stóp procentowych, rzeczywiście spadła siła nabywcza naszych klientów. Wyższe stopy procentowe oznaczają zmniejszenie zdolności kredytowej, a prawie połowa naszych klientów przy zakupie mieszkania posiłkuje się właśnie kredytem hipotecznym. Zauważyliśmy jednak, że nasi klienci nie rezygnują z zakupu mieszkania, ale częściej decydują się na mniejsze lokale. Rządowy program Mieszkanie bez wkładu własnego z pewnością wygeneruje popyt wśród klientów, którzy dotąd nie mieli dostępu do kredytowania zakupu mieszkania.  

Andrzej Oślizło, prezes zarządu Develia S.A. 

Niedawna seria podwyżek stóp procentowych z pewnością wpłynęła na możliwości zakupowe Polaków. Kredyty hipoteczne stały się droższe, przez co zmalała zdolność kredytowa potencjalnych kredytobiorców. Trzyosobowa rodzina dysponująca dwiema średnimi krajowymi, która jeszcze we wrześniu ubiegłego roku mogła zadłużyć się na 700 tys. zł., dziś może pożyczyć nawet o 100-150 tys. zł mniej. W tej sytuacji część nabywców będzie musiała przekierować swoje poszukiwania na lokale tańsze, o mniejszej powierzchni czy liczbie pokoi. Trudno jednak się spodziewać, aby aktualny poziom stóp procentowych eliminował z rynku mieszkaniowego duże grupy kupujących. Można się wręcz spodziewać, że część zainteresowanych nawet przyspieszy decyzję o zakupie w obawie przed dalszymi wzrostami cen, kolejnymi podwyżkami stóp procentowych i w efekcie dalszą redukcją zdolności kredytowej. Czy tak będzie w istocie? Dowiemy się za kilka-kilkanaście miesięcy. 

Co do rządowych gwarancji wkładu własnego, uważam że jej wpływ na rynek będzie marginalny. Upoważaniające do skorzystania z tej formy pomocy limity cen metra kwadratowego mieszkania są o 1-2 tys. zł niższe niż średnie ceny w największych miastach. W przypadku Warszawy ten limit to około 9760 zł za mkw. W tej cenie proponowane są tylko niektóre lokale, przeważnie na obrzeżach stolicy. Sam program adresowany jest do wąskiej grupy klientów, osób do 40 roku życia, które nie posiadają innych nieruchomości. Ewentualne korzyści finansowe są znikome. Na realizację „Mieszkania bez wkładu własnego” przewidziano w 2022 roku zaledwie 100 mln zł. Należy też pamiętać, że program nie rozwiązuje innego problemu – niskiej zdolności kredytowej nabywców, a gwarantowany przez Państwo wkład własny trzeba i tak zwrócić. 

Joanna Janowicz, dyrektor zarządzająca w firmie Constructa Plus

Rzeczywiście, część nabywców rewiduje swoje oczekiwania względem nowego lokum i decyduje się na mniejsze mieszkania, ale jednocześnie wiele osób gra na czas i licząc na przyszłe obniżki, co do których oczywiście nie mamy pewności, decyduje się skorzystać z oferty mieszkań na wynajem. A to z kolei sprawia, że popyt na mieszkania ze strony inwestorów stale rośnie. Nie obserwujemy natomiast wśród naszych klientów problemów z uzyskaniem finansowania zakupu mieszkania. 

Gwarancja zastępująca konieczność wniesienia wkładu własnego na zakup mieszkania raczej nie będzie miała znaczącego wpływu na zmianę sytuacji nabywców, a przynajmniej nie w dużych miastach, takich jak Poznań, gdzie działamy. Jeśli spojrzymy na liczne opracowania zestawiające ofertę firm deweloperskich z limitami wyznaczonymi w przepisach regulujących program wsparcia, zauważymy, że dostępność takich lokali jest wręcz znikoma. 

Małgorzata Ostrowska, dyrektor Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction Holding S.A.

Podwyżka stóp procentowych nie zniechęci zainteresowanych zakupem nieruchomości. Rata, którą będzie musiał zapłacić przeciętny kredytobiorca będzie o kilkadziesiąt złotych wyższa, ale to nie spowoduje rezygnacji z kupna mieszkania. Popyt na mieszkania o powierzchni 30-50 mkw. będzie utrzymywał się na podobnym poziomie co w latach poprzednich. Może jedynie wzrosnąć zapotrzebowanie na domy czy mieszkania oddalone od centrum, bo część klientów wybierze tańszą ofertę z powodów finansowych. 

Kredyt bez wkładu własnego, który ma być dostępny od maja, zdaniem wielu ekspertów, będzie sporo droższy od standardowego. Stąd wielu klientów się na niego nie zdecyduje. Ustawa o gwarantowanym kredycie hipotecznym zakłada ponadto, że maksymalna kwota, którą obejmie poręczenie nie przekroczy 100 tys. zł, a to oznacza, że mieszkanie może kosztować nie więcej niż 500 tys. zł, a jednocześnie musi spełniać kryterium ceny metra kwadratowego. W wielu miastach oferta spełniająca cenowy wymóg programu może być skromna, a w niektórych miastach trudno będzie znaleźć jakiekolwiek mieszkanie w ramach programu. Wielu klientów, z uwagi na rosnące ceny mieszkań, nie zdecyduje się czekać na zakup do wiosny biorąc kredyt z wkładem własnym, ale ze stałym oprocentowaniem. 

Angelika Kliś, członek zarządu Atal S.A.

Nie spodziewamy się, by podniesienie stóp procentowych, które miało miejsce w ostatnim czasie, wpłynęło negatywnie na zdolność kredytową Polaków. Nie obserwujemy, by z powodu wzrostów wprowadzonych przez Radę Polityki Pieniężnej klienci musieli decydować się na mniejsze mieszkania, czy też mieli problem z uzyskaniem kredytu. Przekroczenie progu 2 proc. może w jakimś stopniu ograniczyć siłę nabywczą klientów.  

Ustawa o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym powinna umożliwić zakup mieszkania tym, którzy do tej pory nie mogli sobie na to pozwolić. Na pewno jest to zatem czynnik, który powinien pozytywnie wpłynąć na popyt. Trudno jednak ocenić, jakim ten program będzie cieszył się powodzeniem i jaka będzie jego skala. 

Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu w Aurec Home 

Podwyżki stóp procentowych wynikające z wysokiej inflacji rzeczywiście mają wpływ na decyzje zakupowe Polaków. Te są teraz bardziej przemyślane. Mnóstwo informacji i komentarzy na ten temat pojawiających się w mediach powodują, że poprawia się nasza wiedza ekonomiczna. Coraz więcej osób wie, że poziom stóp procentowych może się dynamicznie zmieniać, a tym samym rata kredytu. To w dłuższej perspektywie bardzo dobrze dla rynku, bo będziemy mieli świadome społeczeństwo. Sam poziom stóp procentowych dziś wciąż można jednak nazwać bardzo niskim. Z pewnością będą one jednak jeszcze rosły. Dla tych, którzy zaciągali kredyty jakiś czas temu, gdy ich poziom oscylował wokół 3-4 proc. będzie to powrót do pierwotnych warunków. Dla osób myślących o zaciągnięciu kredytu to ważna lekcja ekonomii i planowania domowego budżetu. 

Co do nowych przepisów wprowadzających gwarancję zamiast wkładu własnego, już dziś wiadomo, że jest ona obwarowana wieloma warunkami, dotyczącymi ceny lokalu czy choćby tego, kto z niej może skorzystać. Nie spodziewam się, by wywołała kolejny boom na rynku nieruchomości, ale na pewno mu nie zaszkodzi. 

Cezary Grabowski, dyrektor sprzedaży i marketingu Bouygues Immobilier Polska 

Przede wszystkim, sytuacja jest bardzo dynamiczna, a wysokość stóp procentowych to kluczowy, ale nie jedyny element układanki. Podam przykład sięgając do raportu NBP z października, podsumowującego sytuację na rynku nieruchomości w drugim kwartale 2021 roku. Z tej informacji widać, że tzw. odczuwalność kredytu mieszkaniowego dla konsumenta znajdowała się na bardzo niskim poziomie, jednym z najniższych w historii. To istotny parametr, im niższa jest realna odczuwalność kredytu, tym chętniej kupujący po niego sięgają. Od tego czasu oczywiście wiele się zmieniło. Stopy procentowe poszły do góry, ale inflacja jest jeszcze wyższa, a w ślad za nią postępuje wzrost wynagrodzeń. Kredyt może być więc realnie jeszcze mniej odczuwalny. 

Z drugiej strony, wzrost stóp oznacza, że nominalna zdolność kredytowa może być dziś niższa niż jeszcze pół roku temu. W praktyce oznaczałoby to, że kredytobiorca, będąc w podobnej sytuacji finansowej, jest w stanie kupić mniej metrów kwadratowych niż na przykład latem. Wszystko zależy zatem właśnie od indywidualnej sytuacji kredytobiorców. 

Jak na razie nie zauważamy wpływu podniesienia stóp procentowych na popyt. Przy kolejnych podwyżkach, które prognozują eksperci, sytuacja może się pod tym względem zmienić. Podaż na rynku jest jednak na tyle mała, że nie powinno mieć to wpływu na ceny, a jedynie na szybkość sprzedaży. A jeśli rzeczywiście wejdzie w życie nowy program rządowy, to dla części potencjalnych klientów może być kolejnym argumentem za zakupem mieszkania. 

Sebastian Barandziak, prezes zarządu Dekpol Deweloper

Z informacji rynkowych wynika, że za wzrostem inflacji równolegle zwiększa się również poziom wynagrodzeń. To powoduje, że siła nabywcza Polaków utrzymuje się na porównywalnym poziomie. Jednocześnie inwestycja w nieruchomości pozostaje jednym z najlepszych sposobów ochrony kapitału w czasie. To sprawia, że zainteresowanie mieszkaniami oceniamy nadal jako wysokie. Klienci mogą wybierać spośród bardzo zróżnicowanej i atrakcyjnej oferty. Proponujemy, zarówno mieszkania w segmencie popularnym, jak i prestiżowe apartamenty w topowych lokalizacjach nadmorskich. Zastosowanie gwarancji zastępującej wniesienie wkładu własnego z pewnością ułatwi części osób zakup mieszkania. Nie zakładamy jednak, że istotnie wpłynie na popyt na rynku. 

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic 

Inflacja i wzrost podatków mają istotny wpływ na ograniczenie możliwości zakupowych, jednak nabycie mieszkania to poważna decyzja i czasem kwestia marzeń. Wiąże się ze zmianą planów życiowych, czy na przykład powiększeniem rodziny, albo zakupami inwestycyjnymi. Dlatego osoby, które będą miały możliwość czy zdolność zakupu mieszkania, nie zrezygnują z tego planu, ponieważ nie widać na horyzoncie czynników, które mogłyby wpłynąć na spadek cen. Podaż jest bardzo ograniczona, popyt jest podsycany przez fundusze inwestycyjne i raczej spodziewam się że Kowalscy ograniczą wydatki na inne cele a z planów zakupu mieszkania na razie nie zrezygnują. 

Joanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Grupie Robyg

Sądzę, że w perspektywie roku podwyżka stóp procentowych nie wpłynie znacząco na popyt na mieszkania. W Polsce nadal brakuje kilku milionów mieszkań, a pandemia jeszcze wzmocniła potrzeby pod względem komfortowego miejsca zamieszkania, także w kontekście pracy zdalnej. Dlatego, wygląda na to, że rynek nieruchomości mieszkaniowych uzyskał bardzo mocny impuls, który będzie trwalszy i bardziej długoterminowy niż inne efekty pandemii. Pozytywnie też oceniamy każdy impuls, jak gwarancja, który może pomóc Polakom w nabyciu własnego M.

Jarosław Kozak, prezes zarządu Waryński S.A. Grupa Holdingowa

Ogromne zainteresowanie mieszkaniami nie wskazuje na spadek siły nabywczej Polaków. Rynek nieruchomości cały czas jest na topie i widać to dość wyraźnie. Polacy chętnie szukają nowych mieszkań. niektórzy dla siebie, a inni pod inwestycje. Inflacja oczywiście wpływa na ceny gruntów i materiałów budowlanych, co przekłada się na końcową cenę nieruchomości, ale mimo tego nie zauważamy słabnącego zainteresowania mieszkaniami. Trend jest zupełnie inny. To pokazuje, że musimy wychodzić naprzeciw oczekiwaniom klientów, czyli szukać miejsc na nowe inwestycje i po prostu budować.   
Nasza inwestycja Atol w Gdańsku należy do segmentu mieszkań premium. Duża część klientów nie posiłkowała się kredytem i zakupiła mieszkanie ze środków własnych. Zniesienie obowiązku wniesienia wkładu własnego rzekomo wpłynie na rynek mieszkaniowy. Warto jednak podkreślić, że tylko niektóre mieszkania będą mogły zostać kupione w programie „mieszkanie bez wkładu własnego”. Wiele rodzin niestety nie będzie spełnić założonych wymogów formalnych w zaproponowanym przez rząd programie. Ale mimo takiej sytuacji, z poziomu branży deweloperskiej,  sytuacja nie jest zła. Mieszkania cieszą się ogromnym zainteresowaniem już od momentu ogłoszenia realizacji danej inwestycji. Oczywiście zdajemy sobie sprawę, że dla wielu nabywców mieszkania kosztują dużo, ale mimo tego gros Polaków szuka i kupuje nieruchomości mieszkalne. Po wprowadzeniu rządowego programu popyt oczywiście może wzrosnąć, ale wstrzymujemy się na razie z ogłaszaniem dokładnych szacunków.  

Wojciech Chotkowski, prezes zarządu Aria Development

Trudno powiedzieć na ile gwarancja wpłynie na popyt na rynku mieszkaniowym w środowisku rosnących stóp procentowych, szalejącej inflacji oraz rosnących cen materiałów budowlanych. Prawdopodobnie zwiększy się popyt na lokale o powierzchni 30-50 mkw., które są najczęściej poszukiwane przez młode rodziny.

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest 

Pomimo różnych czynników, które miały miejsce w drugiej połowie ubiegłego roku, takich jak podwyżki stóp procentowych, wzrost inflacji i cen mieszkań, nie odczuliśmy większych zmian odnośnie popytu i siły nabywczej klientów. Przy tak szerokiej ofercie mieszkań, którą mamy, nasi klienci mają duży wybór. Przykładowo, jeśli kogoś nie stać na zakup mieszkania na Bielanach, decyduje się na inwestycję zlokalizowaną na Białołęce. Z kolei wszelkie formy wsparcia dla klientów poprawiające dostęp do finansowania oczywiście mogą przynieść korzyści, ale jak to bywa nie wszędzie i nie wszystkim.    

Bartłomiej Mandryga, kierownik działu sprzedaży i marketingu PCG S.A.

Oczywiście, że spada siła nabywcza. Wzrost wynagrodzeń nie był tak duży, jak wzrost cen nieruchomości. Osoba, która 4-5 lat temu chciała kupić mieszkanie w budżecie 300 000 zł spokojnie mogła szukać lokalu w metrażu 40-50 mkw., a teraz jest to 25-35 mkw. Zwyżka stóp procentowych negatywnie wpłynęła na możliwości zakupowe osób finansujących zakup kredytem hipotecznym. Myślę, że osoby szukające lokum z powodu np. powiększenia rodziny nie zdecydują się na zakup mniejszego metrażu, który nie spełni ich potrzeb, a będą zmuszone pomyśleć o alternatywnym rozwiązaniu tj. wynajęciu mieszkania.

Gwarancja rządowa mająca zastąpić wnoszenie wkładu własnego przy zakupie mieszkania z pewnością poszerzy grono klientów. Będą to osoby, które mają zdolność kredytową, ale nie uzbierały gotówki na 10 proc. czy 20 proc. wkład. Obawiamy się natomiast, że dodatkowe warunki uzyskania rządowej gwarancji mogą sprawić, że ustawa obejmie w rzeczywistości niewielką grupę kupujących.

Z naszych statystyk wynika, że w zależności od miasta, około połowa klientów nabywa mieszkania za gotówkę. Ich więc problem braku wkładu własnego czy uzyskania kredytu hipotecznego nie dotyczy, natomiast zgromadzone przez nich środki tracą na wartości przez wysoką inflację. W obecnej sytuacji zakup mieszkania jest jednym z najbardziej stabilnych sposobów inwestowania i ochrony kapitału.

Marcin Michalec, CEO Okam 

W mojej ocenie, duża cześć zamożniejszych konsumentów, dysponujących kapitałem lub posiadających atrakcyjną zdolność kredytową, którzy w ciągu ostatnich dwóch lat poszukiwali sposobu na inwestycję lub większego metrażu, nabyła już mieszkania. Jednocześnie inflacja czy podwyżki stóp procentowych miały oczywiście wpływ na wzrost wysokości rat kredytowych czy trudność z uzyskaniem kredytu hipotecznego przez niektórych konsumentów, szczególnie tych posiadających bardzo niski wkład własny czy niewysokie zarobki. Niepewna sytuacja i zapowiedzi kolejnych podwyżek stóp procentowych mogą “zmusić” część osób planujących zakup własnego mieszkania do odłożenia tej decyzji w czasie czy zakupu tańszego lokalu na rynku wtórnym. Jeśli w życie wejdzie zapowiadana gwarancja zastępcza, może ona jednocześnie przyspieszyć proces zakupu mieszkania na rynku pierwotnym przez niektórych marzących o nim konsumentów, którzy wstrzymywali ten krok w związku z odkładaniem funduszy na wkład własny. Trudno na ten moment jednak ocenić realne przełożenie planowanego rozwiązania na popyt na rynku, aż do czasu wprowadzenia konkretnych przepisów.

Andrzej Oślizło, prezes zarządu Develia S.A. 

Mimo niedawnych podwyżek stóp procentowych przewidujemy, że w 2022 roku popyt na mieszkania będzie utrzymywał się na dobrym poziomie. Przy inflacji sięgającej blisko 8 procent realna stopa procentowa pozostaje głęboko ujemna. W związku z tym Polacy, aby ochronić swoje oszczędności przed utratą wartości, nadal będą lokować je w nieruchomości. Jak pokazuje historia, aktywa te skutecznie zabezpieczają wartość kapitału przed inflacją, są mniej podatne na wahania rynkowe i dają możliwość pasywnych dochodów z najmu. W naszej opinii, ze względu na rynkową nierównowagę, czyli przewagę popytu nad podażą, wzrosty cen będą miały swoją kontynuację w roku 2022. Obecna oferta deweloperska w większości dużych miast kształtuje się na rekordowo niskich poziomach, które ostatnio mogliśmy obserwować w 2010 roku. Spodziewamy się zwiększenia oferty w pierwszym półroczu tego roku w związku z wejściem w życie nowej ustawy deweloperskiej, co przy jednoczesnym nieco niższym popycie powinno nieco zrównoważyć rynek. Wyzwaniem pozostanie jednak dostępność atrakcyjnych działek pod nowe inwestycje oraz rosnące koszty wykonawstwa.   

Cezary Grabowski, dyrektor sprzedaży i marketingu Bouygues Immobilier Polska 

Sytuację na rynku i warunki realizacji inwestycji deweloperskich kształtuje dziś kilka czynników. Przede wszystkim, w szybkim tempie rosną koszty budowy. Wynika to z faktu, że drożeją materiały budowlane i stale zwiększają się koszty pracy. Te zjawiska obserwowaliśmy już od pewnego czasu, ale teraz wzmacnia je jeszcze znaczna presja inflacyjna. 

Równocześnie spada też dostępność gruntów budowlanych, a więc rośnie ich cena, co oczywiście musi przekładać się na koszt budowy mieszkań. A przecież deficyt gruntów dotyczy zwłaszcza tych miast, które znajdują się na czele zestawień pod względem ceny za metr kwadratowy mieszkania. W tej chwili nie widać szans na względnie szybkie odwrócenie tego niekorzystnego trendu. Wszystko wskazuje więc na to, że ceny mieszkań będą nadal rosły. 

Czy widzimy czynniki mogące prowadzić do załamania lub zachwiania koniunktury? O tym decyduje popyt, a ten nie słabnie. Przeciwnie, po ostrożnym 2020 roku na rynek wrócił optymizm. Przy czym, analiza danych wskazuje na to, że nie mamy do czynienia z tzw. bańką na rynku nieruchomości. Wzrost cen jest uzasadniony względami obiektywnymi i makroekonomicznymi. Z drugiej strony, nikt dzisiaj nie wie, jak te czynniki ukształtują się w najbliższych miesiącach. 

Angelika Kliś, członek zarządu Atal S.A.

Najważniejsze czynniki i trendy wpływające na rynek nieruchomości, które obserwowaliśmy w 2021 roku to wysoka inflacja i podniesienie stóp procentowych. Do tego dochodzą także ograniczenia związane z dostępnością gruntów. Są to trzy największe wyzwania dla branży, choć jesteśmy na wszystkie te trzy zagrożenia przygotowani. Wdrożyliśmy odpowiednią politykę zakupową i posiadamy długotrwałe relacje z dostawcami, dzięki czemu możemy pozyskać materiały na konkurencyjnych warunkach. Jesteśmy też spółką, która przez lata funkcjonowania, również w warunkach wysokich stóp procentowych, zdołała zbudować swoją markę i zyskać zaufanie klientów. Jesteśmy zatem gotowi, by odnaleźć się też w nowej, popandemicznej rzeczywistości, w której cena pieniądza rośnie. Posiadamy również bank ziemi, który zapewnia nam tereny pod inwestycje na kilka kolejnych lat. 2022 może być sporym wyzwaniem dla firm z branży nieruchomości, ale uważamy, że najlepsi gracze na rynku powinni sobie poradzić.  

Joanna Janowicz, dyrektor zarządzająca w firmie Constructa Plus  

Najważniejszym trendem, który obserwowaliśmy w 2021 był powrót do miasta. Wielokrotnie słyszeliśmy od klientów, że po kilkunastu latach od przeprowadzki na wymarzone wówczas przedmieścia lub nawet dalej, teraz odczuwają uciążliwości związane z codzienną logistyką rodzinną. Doskwiera im strata czasu, który muszą poświęcać na dojazdy do szkół i miejsc pracy. Po chwili oddechu, jaki paradoksalnie dał im lockdown, teraz mają jeszcze pewność, że właściwym wyborem jest miasto.  

Bardzo wzrosła świadomość ekologiczna naszych klientów w ostatnich kilkunastu miesiącach. Będąc odpowiedzialnym inwestorem przyjmujemy tę obserwację z satysfakcją, gdyż sami projektujemy nasze budynki w taki sposób, aby ograniczać ich wpływ na środowisko, a przy tym nieustannie edukujemy klientów o zgubnym wpływie rozlewających się miast. Widzimy coraz większe przełożenie tych starań na zachowania klientów, czego widocznym odzwierciedleniem jest zwiększony popyt na mieszkania czteropokojowe w lokalizacjach blisko centrów miast i świadoma rezygnacja wielu osób z prywatnego samochodu na rzecz transportu publicznego i pojazdów współdzielonych. Sądzimy, że ten trend jeszcze bardziej się umocni w roku 2022. 

Zagrożeniem dla koniunktury może rosnące koszty energii i paliw, co przekłada się na sytuację na rynku materiałów budowlanych, jeśli w dalszym ciągu utrzyma się ich ograniczona dostępność, niepewne terminy dostaw i rosnące koszty. Obserwując rynek widzimy jednak, że producenci szukają sposobów na odbudowę pozrywanych łańcuchów dostaw i mamy nadzieję, że pierwsze pozytywne efekty tych działań będą widoczne już w tym roku. 

Małgorzata Ostrowska, dyrektor Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction Holding S.A.

W 2021 roku na rynku mieszkaniowym zyskał na znaczeniu segment domów jednorodzinnych i segment premium. Oba trendy będą miały swoją kontynuację w 2022 roku. Pandemia spowodowała, że w domu czujemy się bezpieczniej, mamy więcej przestrzeni, która pozwala na wydzielenie strefy do odpoczynku, jak też strefy do pracy w trybie home office, czy nauki oraz fragment własnej zieleni. W związku z tym, że dotykają nas obecnie wysokie podwyżki cen energii, będziemy także coraz bardziej zwracać uwagę na projekty, w których zastosowane są rozwiązania służące maksymalnemu ograniczeniu kosztów utrzymania poprzez oszczędność zużywanej energii.

Od marca 2020 roku obserwujemy duże zainteresowanie domami jednorodzinnymi, które stawiamy w Ożarowie Mazowieckim w Osiedlu Villa Campina. Klienci doceniają przede wszystkim to, że są one praktycznie pasywne energetycznie. Innym projektem, w którym wykorzystane będą proekologiczne i energooszczędne rozwiązania jest osiedle domów wielorodzinnych w technologii prefabrykacji, które zbudujemy w podkrakowskiej Zawadzie. 

Nieruchomości premium to kolejny trend, który rozwinie się w najbliższych latach. Wpływ na to mają zmiany modelu życia, wzrost oczekiwań wobec standardów mieszkaniowych i dobre perspektywy na wzrost wartości. Nasze projekty o podwyższonym standardzie realizujemy obecnie w Gdańsku - Osiedle Horizon i Chorzowie - Osiedle Kościuszki, a wkrótce uruchomimy prestiżową inwestycję Nad Odrą w Szczecinie.  

Andrzej Gutowski, wiceprezes, dyrektor sprzedaży Ronson Development

Innowacje i ekologia, ustabilizowanie wzrostu cen mieszkań oraz sukcesywne umacnianie segmentu najmu instytucjonalnego – te trzy obszary będą bardzo ważne dla rynku mieszkaniowego w 2022 roku. Jednym z najsilniejszych trendów, który na dobre zagościł w branży deweloperskiej jest wprowadzanie do projektów szerokich pakietów rozwiązań ekologicznych. Zrównoważone budownictwo będzie zyskiwało na znaczeniu, a klienci, coraz bardziej świadomi postępujących zmian klimatu, chętniej sięgać będą po produkty wpisujące się w zielony trend. Także dlatego, że w dłuższej perspektywie będą one oznaczać dla nich realne oszczędności w zakresie eksploatacji nieruchomości. 

Spodziewamy się także schłodzenia rynku i jego stabilizacji, szczególnie w przypadku cen mieszkań. Sądzę, że będą one rosły na poziomie 3-4 proc. w skali roku. 

Coraz więcej klientów będzie się też skłaniać ku najmowi długoterminowemu, co jest odpowiedzią na pewną zmianę pokoleniową, ale jest też efektem czynników ekonomicznych. Ograniczające się możliwości pozyskania finansowania sprawiają, że coraz więcej klientów będzie skłaniać się ku najmowi instytucjonalnemu. Liczba lokali dedykowanych segmentowi PRS rośnie i ten trend w 2022 roku ulegnie wzmocnieniu. 

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic 

Najważniejszym trendem, który zmieni obraz polskiego rynku były i będą hurtowe zakupy mieszkań przez fundusze inwestycyjne. To, jak również spodziewane, dalsze podwyżki stóp procentowych, a także obniżka zdolności kredytowej wielu osób, co nie pozwoli im na zakup większego mieszkania niż kawalerka, będą czynnikami, które w dużym stopniu ograniczą dostępność mieszkań dla Kowalskich. Nie wpłynie to jednak na obniżkę cen ze względu na istotne trudności po stronie podażowej i utrzymywanie się trendu zakupów inwestycyjnych.

Edyta Kołodziej, dyrektor sprzedaży i marketingu w Nickel Development 

Z pewnością wielu nabywców śledzi teraz informacje o stopach procentowych i niewątpliwie decyzje Rady Polityki Pieniężnej będą miały duży wpływ na kształtowanie się rynku w tym roku, szczególnie w segmencie tanich mieszkań. Trzeba jednak mieć świadomość, że w dalszym ciągu istnieje zjawisko deficytu mieszkaniowego i każdy ubytek popytu konsumenckiego jest natychmiast zastępowany nowym popytem inwestycyjnym. Zapotrzebowanie na mieszkania jest ogromne i osoby, które nie mogą sobie pozwolić na zakup, natychmiast trafiają na rynek najmu. Inwestorzy z kolei, w dalszym ciągu dysponują nadwyżkami finansowymi, więc nie spodziewamy się gwałtownego załamania obecnej koniunktury ze strony popytowej. 

Jeśli chodzi o preferencje konsumentów, to miniony rok przyniósł dalsze umocnienie się postaw proekologicznych. Szczególnie w odniesieniu do transportu zrównoważonego. Obserwujemy to szczególnie w przypadku inwestycji FIQUS Marcelin, gdzie znacząca część klientów to osoby, które poszukiwały mieszkania z dobrym dostępem do transportu publicznego i infrastrukturą dla rowerów i hulajnóg, ponieważ podjęły decyzję o rezygnacji z samochodu. Lokalizacja jest obecnie jeszcze ważniejsza niż dotychczas a paradygmat 15-minutowego miasta wyznacza aktualny standard wyboru działki pod nowe inwestycje deweloperskie. 

Marcin Michalec, CEO Okam 

Jeśli chodzi o sektor nieruchomości mieszkaniowych, niektórzy eksperci wskazują, że utrzymujący się od pewnego czasu pobyt na nowe lokale powoli będzie wyhamowywał. Nie prognozujemy jednak spadku cen mieszkań na rynku pierwotnym z uwagi m.in. na prawdopodobny dalszy wzrost cen materiałów budowlanych czy możliwe wahania na rynku surowców i energii. Należy przy tym wziąć także pod uwagę rosnące koszty pracy podwykonawców oraz fakt, że w największych miastach dostępność gruntów pod nowe inwestycje jest mocno ograniczona, a ceny działek rosną.  Przewidujemy zatem, że popyt przynajmniej przez jakiś czas będzie nadal choć w pewnym stopniu przewyższał podaż, zaś ceny mieszkań będą szły w górę, może natomiast nie tak szybkim tempie, jak w ostatnim okresie. 

Zakładamy też, że nadal rozwijać się będzie trend konsumencki związany z potrzebą załatwienia w najbliższej okolicy najważniejszych spraw, jak zakupy czy odpoczynek, a tym samym chęć posiadania mieszkania, które takie potrzeby zaspokoi. Taką inwestycją będzie nasz kompleks mieszkaniowy Strefa PROGRESS, sąsiadujący z projektem Strefa Piotrkowska 217, które razem stanowić będą obiekt typu mixed-use łączący funkcje mieszkaniową, kulturową, rozrywkową i usługową. 

Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu w Aurec Home 

Proponuję spojrzeć na rynek w szerszym kontekście i na początek wybiec nieco w przyszłość. Według najnowszych danych Eurostatu mieszkaniec Europy dysponuje średnio 40 mkw. powierzchni. Polak zaledwie 29 mkw. mieszkania, chociaż to i tak o 1/3 więcej niż w roku 2002. Duńczycy, którzy są liderami tego zestawienia, mają do dyspozycji 60 mkw. na osobę. Polska, zatem cały czas goni średnią europejską. Rynek mieszkaniowy cały czas będzie się rozwijał. Bogacimy się jako społeczeństwo i chcemy żyć w mieszkaniach większych i lepszych jakościowo. To nie oznacza oczywiście tego, że rynek w przyszłym roku czy w latach kolejnych będzie tak rozgrzany jak w roku minionym. Daje jednak obraz tego, co może dziać się w przyszłości. Mieszkać lepiej, znaczy dziś nie tylko mieć większe mieszkanie, to także elementy ekologiczne oraz pozwalające mieszkańcom na obniżenie kosztów utrzymania, zarówno indywidualnych, jak i kosztów wspólnych. Ten trend jest wyraźny. Zauważamy także wzmożone zainteresowanie inwestorów kupujących „hurtowo” mieszkania na wynajem. To wciąż jednak niewielki wycinek rynku, a do Niemiec czy Szwajcarii jest nam bardzo daleko. Ważne odnotowania są także wydłużony czas przygotowania inwestycji, nowe przepisy ograniczające architektów, no i oczywiście rosnące stopy procentowe. 

Joanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Grupie Robyg

Rok 2021 był bardzo udany dla całego, polskiego rynku nieruchomości mieszkaniowych. Obserwowaliśmy rosnący popyt inwestycyjny. Rynek w ciągu najbliższych 2 lat będzie się stabilnie rozwijał. Spodziewamy się, że nadal popyt będzie przewyższał podaż ze względu na wymogi proceduralne i administracyjne, dotyczące wprowadzania nowych inwestycji. Wzrost popytu może być także stymulowany przez nabywców lokujących swój kapitał, jednak kupujący mieszkanie na własne potrzeby nadal będą stanowić istotną część nabywców. Analizy rynku mieszkaniowego pokazują, że podaż jest wciąż niewspółmierna do popytu, co jest wynikiem dużego zainteresowania zakupem mieszkań połączonym z wolniejszym ich wprowadzeniem na rynek.  

Sądzimy, że w perspektywie roku podwyżka stóp procentowych nie wpłynie znacząco na popyt na mieszkania. Podkreślam, że w Polsce nadal brakuje kilku milionów mieszkań, a pandemia dodatkowo wzmocniła potrzeby związane z komfortem miejsca zamieszkania, także w kontekście pracy zdalnej. Dlatego wygląda na to, że rynek nieruchomości mieszkaniowych uzyskał bardzo mocny impuls, który będzie trwalszy i bardziej długoterminowy niż inne efekty pandemii. 
W ciągu ostatniego roku, dwóch umocniły się pewne trendy, jak na przykład ekologia. Deweloperzy wdrażają najnowsze technologie i rozwiązania dla ochrony środowiska i klimatu. Takie są także oczekiwania klientów. Ponadto, ESG – zrównoważony rozwój jest trwale wpisany w strategię i model biznesowy Grupy Robyg. 
Kupujący szukają elastycznie zaprojektowanych i wygodnych mieszkań, w których będą mogli łączyć życie codzienne z pracą zdalną. Na rynku widoczny jest też trend koncentrowania się sfery zakupowej i usługowej w obrębie osiedla. Wiąże się to z koncepcją 15-minutowych miast. W tej koncepcji upatruje się panaceum na problemy nowoczesnego świata. Ponad 70 proc. naszych inwestycji realizowanych jest zgodnie z koncepcją 15-minutowych miast, a zgodnie z wdrażaną strategią ESG ich liczba wzrośnie do 80 proc. do 2025 roku.

Sebastian Barandziak, prezes zarządu Dekpol Deweloper

Klienci cały czas zwracają uwagę przede wszystkim na funkcjonalność mieszkań oraz lokalizację z łatwym dostępem do komunikacji miejskiej, zapewniającej szybki dojazd do głównych punktów miasta oraz jedoczesne sąsiedztwo terenów zielonych. Wyraźna jest potrzeba prywatności i kameralności. W coraz większym stopniu cenią również wykorzystywanie w inwestycjach ekologicznych rozwiązań, stawiających na wykorzystanie zielonej energii i zmniejszających negatywny wpływ na środowisko. 

Jarosław Kozak, prezes zarządu Waryński S.A. Grupa Holdingowa

Trendy rynkowe od kilku lat wydają się dość podobne. Wiele decyzji podejmowanych przez nabywców zależy od ich indywidualnych preferencji oraz możliwości finansowych. Są klienci szukający dużej przestrzeni dla swojej rodziny, ale są też osoby kupujące kawalerkę dla siebie lub pod inwestycję związaną z wynajem. Oczywiście wiemy, że dużym zainteresowaniem cieszą się mieszkania o mniejszym metrażu i przypuszczamy, że w tym aspekcie przez lata jeszcze wiele się nie zmieni. Ale zainteresowanie dwu lub trzypokojowymi mieszkaniami także będzie wzrastać.  

Nie przewidujemy załamania się koniunktury. Branża nieruchomości cały czas cieszy się ogromnym zainteresowaniem, koronawirusowe spowolnienie już minęło. Widzimy, że klientów jest coraz więcej, a podaż nie nadąża za popytem. Oczywiście zauważamy takie rzeczy, jak niedostateczna ilość gruntów w dużych miastach oraz długotrwałe oczekiwanie na wydanie decyzji administracyjnych. Ale mimo tego deweloperzy będą budować, a potencjalni klienci będą zainteresowani zakupem mieszkań.  

Adrian Potoczek, dyrektor ds. Sprzedaży i Marketingu w Wawel Service

Wzrost cen materiałów budowlanych, istotne braki na rynku gruntów i idące w górę płace ekip budowlanych sprawią, że ceny mieszkań wciąż będą rosły. Już teraz widać tendencję wzrostową w większości dużych miast. Powstanie mniej mieszkań, ale na większym wolumenie. Warto pamiętać, że rusza program w ramach Polskiego Ładu, czyli Mieszkanie bez wkładu własnego, który może przyczynić się do zwiększonego popytu na mieszkania wśród osób, które na niego oczekują. 

Wojciech Chotkowski, prezes zarządu Aria Development

Dobra koniunktura w latach 2020-2021, w tym wzrost cen mieszkań jest wynikiem dużego popytu, niedoboru oferty i historycznie niskich stóp procentowych. W tym roku ten trend osłabnie, co wyhamuje tempo wzrostu cen. Dodatkowym czynnikiem jest rozpoczęcie cyklu podwyżek głównej stopy procentowej. Ograniczy to liczbę chętnych do zakupu mieszkań oraz wyhamuje popyt spekulacyjny. Wyznacznikiem przyszłej koniunktury są również ceny akcji firm deweloperskich na GPW, a te spadły w ostatnim czasie blisko 20 procent. Pamiętajmy, że „rynek” rzadko się myli.

Bartłomiej Mandryga, kierownik działu sprzedaży i marketingu PCG S.A.

Trendem, który zwiększa swój wpływ na budownictwo mieszkaniowe jest szeroko pojęta ekologia, zdrowy tryb życia i ogólny dobrostan mieszkańców miast. Pod tymi hasłami kryją się zarówno nowe normy wprowadzające zmiany w technologii budowania, jak i oczekiwania oraz świadomość nabywców. Zwracają oni uwagę na standard budynku, możliwości uprawiania swojego hobby w najbliższym otoczeniu, a także zgodność wizerunku danego dewelopera z własnymi wartościami. Na pewno na rozwój sektora ma również wpływ sytuacja finansowa kraju, tj. rosnąca inflacja przekładająca się na wzrost cen wykonawstwa oraz trudności w dostępie do materiałów. Jeszcze 6 miesięcy temu liczyliśmy na unormowanie się sytuacji cenowej, natomiast z końcem roku znów zanotowaliśmy podwyżki kosztów na budowach. Aktualnie spływające informacje odnośnie rosnących stawek za prąd, gaz, itd. w kolejnych miesiącach na pewno przełożą się na wzrost cen mieszkań. Liczymy na jak najszybszą stabilizację sytuacji, ponieważ również dla nas nie jest ona korzystna.

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest 

Po rekordowej sprzedaży w historii firmy, która 2021 roku wyniosła 523 mieszkań, liczymy na to, że koniunktura na rynku deweloperskim utrzyma się także w 2022 roku. Bierzemy pod uwagę to, że ceny mieszkań nadal będą rosły, ale w wolniejszym tempie. Jednak ograniczona podaż gruntów, rosnące ceny materiałów i wykonawstwa będą musiały się przełożyć na kolejne podwyżki cen mieszkań w przyszłych okresach. Z kolei, podwyżki stóp procentowych mogą spowodować ograniczenie dostępności kredytów dla niektórych grup klientów. 

Angelika Kliś, członek zarządu Atal S.A.

Według już opublikowanych oficjalnie danych za okres od stycznia do końca listopada 2021 roku sprzedaliśmy 3911 mieszkań, co oznacza, że nawet bez grudniowej sprzedaży pobiliśmy nasz rekordowy wynik z 2019 roku, w którym do nabywców trafiło 3180 mieszkań. Wyznaczyliśmy sobie cel 4200 podpisanych umów w całym 2021 roku. Na pewno jesteśmy bardzo zadowoleni z liczby sprzedanych oraz przekazanych mieszkań. To coś, z czego możemy być dumni i cieszymy się, że po 2020, w którym piętno odcisnęła pandemia szybko zdołaliśmy wrócić na ścieżkę wzrostu.

Boaz Haim, prezes Ronson Development

2021 rok był dla nas ważny, zarówno ze względu na świętowany jubileusz 20-lecia obecności na polskim rynku, jak i nowe wyzwania. W efekcie pandemii i towarzyszących jej zjawisk rynkowych, m.in. nierównowagi popytowo-podażowej w 2021 roku podjęliśmy strategiczną decyzję, aby tempo sprzedaży dostosować do aktualnej oferty i jeszcze mocniej niż zwykle skoncentrować się na jakości oferowanych produktów i satysfakcjonującej wysokości marży. Na koniec trzeciego kwartału 2021 roku odnotowaliśmy sprzedaż na poziomie 766 lokali. W tym okresie ukończyliśmy 8 projektów z 620 lokalami, w tym inwestycje Vitalia III, Ursus 1a, 2a, Nova Królikarnia 3a, b, c, Nowe Warzymice I, Viva Jagodno I oraz Wilanów Tulip. W ostatnim kwartale roku ukończyliśmy także inwestycje Panoramika 6 w Szczecinie oraz warszawskie projekty Ursus Centralny 2a i Miasto Moje 4. Jednym z priorytetów było także zabezpieczenie banku ziemi. Tylko w 2021 roku rozszerzyliśmy go o 8 lokalizacji, gdzie powstanie ponad 3 000 lokali. Nasza pozycja finansowa jest stabilna i bezpieczna. 

Marcin Michalec, CEO Okam 

Zgodnie ze strategią w 2021 roku zwiększyliśmy liczbę sprzedanych mieszkań o około 360 proc. w porównaniu do 2020 roku. Tym samym, wartość całej sprzedaży w 2021 zakończymy na poziomie o około 530 proc. wyższym w porównaniu do 2020 roku. Przy tym, miniony rok był dla nas przede wszystkim czasem ważnych inwestycji, które wywarły wpływ na cały sektor. Nabywając 62 ha terenów pofabrycznych na warszawskim Żeraniu dokonaliśmy jednego z największych tego typu nabyć na rynku nieruchomości w Polsce w ramach jednej transakcji. Zakupiliśmy również budynek biurowy przy ulicy Redutowej na warszawskiej Woli, sąsiadujący z działką, która weszła w nasze posiadanie w 2020 roku. Na tym terenie w 2022 roku rozpoczniemy budowę inwestycji mieszkaniowej CITYFLOW. W mijającym roku otrzymaliśmy również prawomocne pozwolenie na budowę naszej, pierwszej inwestycji mieszkaniowej w Łodzi - Strefa PROGRESS, która rusza lada dzień.

Cezary Grabowski, dyrektor sprzedaży i marketingu Bouygues Immobilier Polska 

Zamykamy rok 2021 z bardzo dobrym wynikiem sprzedaży. Oddaliśmy łącznie 1200 mieszkań w siedmiu projektach, które zrealizowaliśmy w Warszawie, Wrocławiu i Poznaniu. Osiągnęliśmy wszystkie nasze cele na każdym z rynków, na których jesteśmy obecni w Polsce. Mamy więc powody do satysfakcji. Istotny jest również fakt, że tegoroczny wynik wpisuje się w stabilny wzrost naszej firmy w ostatnich latach. Co więcej, to był dla nas rok jubileuszowy. W Polsce działamy już od 20 lat. W tym czasie zrealizowaliśmy w kraju 55 inwestycji mieszkaniowych, łącznie oddając do użytku blisko 8000 mieszkań i lokali usługowych. Najwięcej projektów zrealizowaliśmy w stolicy – 46, oddając ponad 6700 mieszkań i lokali użytkowych. We Wrocławiu sfinalizowaliśmy już sześć inwestycji, a w Poznaniu trzy.

W 2021 roku rozpoczęliśmy również nowe projekty, m.in. Novelia Bemowo w Warszawie, Le Vert we Wrocławiu, Vilda Moderne i Vilda Unique w Poznaniu. Zadebiutowaliśmy również na nowym dla nas rynku trójmiejskim, a dokładnie w Gdyni. Realizujemy tam wysokiej jakości projekt Żeromskiego 7. To budynek z elegancką architekturą, nawiązującą do słynnego gdyńskiego modernizmu z autorskim projektem wnętrz. Trójmiejska premiera to również bardzo pozytywny element w bilansie ubiegłego roku.

Joanna Janowicz, dyrektor zarządzająca w firmie Constructa Plus

Nasze wyniki będą zbliżone do tych sprzed roku, co uznajemy za bardzo satysfakcjonujący rezultat, biorąc pod uwagę utrudnienia wynikające, z jednej strony z niedoboru pracowników na budowach, a z drugiej z niedostępności materiałów budowlanych oraz galopującego wzrostu ich cen. W świetle takich uwarunkowań naszym najważniejszym celem w 2021 roku stało się dotrzymanie terminów w obowiązujących nas harmonogramach. Z perspektywy dnia dzisiejszego mogę z całą mocą potwierdzić, że ten cel zrealizowaliśmy i dotrzymaliśmy tym samym obietnic złożonym klientom. W inwestycjach Matejki 51 oraz Winiarska 40 praktycznie kończymy przekazywanie nieruchomości nowym właścicielom. Zamykamy rok mając świadomość, że wyniki sprzedaży w naszej, trzeciej inwestycji – Kościelna 23 także są satysfakcjonujące. Aktualnie w ofercie pozostaje w niej jeszcze 52 mieszkań, co oznacza, że ponad 2/3 lokali znalazło już nabywców. 

Andrzej Oślizło, prezes zarządu Develia S.A. 

2021 był dla nas zdecydowanie udanym okresem. Udało nam się przekroczyć założone cele, zarówno jeśli chodzi o sprzedaż, wprowadzanie nowych lokali do oferty, jak i przekazania. Jesteśmy z rezultatów bardzo zadowoleni, są dobrym prognostykiem na 2022 rok, w którym zamierzamy podnieść sobie poprzeczkę jeszcze wyżej.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic 

2021 był dla nas bardzo dobrym rokiem, zarówno jeżeli chodzi i sprzedaż, jak i wynik finansowy. Trudno jest porównywać 2021 rok z 2020 i z poprzednimi latami. 2020 był wyjątkowym rokiem, nikt nie spodziewał się, że pandemia tak nieznacznie wpłynie na popyt . Wówczas, i kupujący, i deweloperzy wstrzymywali swoje decyzje. W 2021 uruchomiliśmy natomiast dwie opóźnione ze względu na zaistniałą sytuację realizacje. Cały proces inwestycyjny znacząco się wydłużył i przy tak dużym popycie nie nadążamy z produkcją.

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest 

Rok 2021 zamknęliśmy rekordową sprzedażą w historii firmy. Jesteśmy bardzo zadowoleni z uzyskanych rezultatów, bo zdecydowanie przekroczyły nasze oczekiwania. Można powiedzieć, że cel został osiągnięty z nawiązką. Udało nam się sprzedać 523 mieszkań. Z kolei  poprzednich latach wyniki sprzedaży oscylowały średnio w okolicy 300 lokali. 

Edyta Kołodziej, dyrektor sprzedaży i marketingu w Nickel Development

Rok 2021 zakończył się dla nas bardzo pozytywnie, bowiem zrealizowaliśmy nasze zamierzenia sprzedażowe z nawiązką. Dzięki wprowadzeniu do oferty dwóch dużych projektów nasz wolumen sprzedaży wzrósł względem roku 2020 aż o 76 proc. Szczególny udział w tym sukcesie ma inwestycja FIQUS Marcelin, która przyciąga bardzo zróżnicowane grono klientów, poza  osobami kupującymi mieszkania dla siebie, również licznych inwestorów, myślących o wynajmie. 

W obszarze inwestycyjnym naszym sukcesem jest zakończenie budowy dwóch obiektów – wieżowca ST_ART Piątkowo w Poznaniu oraz etapu Zbrojowa w Osiedlu Księżnej Dąbrówki w Dąbrówce pod Poznaniem, gdzie trwają procedury odbiorowe i notarialne przeniesienia własności. Zwieńczeniem naszych ubiegłorocznych starań są dwie nagrody, dobrze opisujące nasze podejście do pracy i realizowanych projektów - Przyjazny deweloper oraz Symbol Nowoczesnego Budownictwa. 

Wojciech Chotkowski prezes zarządu Aria Development 

W 2021 roku podwoiliśmy sprzedaż mieszkań. Zakończyliśmy sprzedaż w Osiedlu Łomianki, prawie wszystkie mieszkania zostały wyprzedane przed uzyskaniem pozwolenia na użytkowanie. Rozpoczęliśmy też sprzedaż w Nowym Osiedlu Natura 2. Obecnie kończymy sprzedaż mieszkań z pierwszego etapu projektu. W trzech etapach realizujemy w tej inwestycji 230 lokali o metrażach od 29 mkw. do 76 mkw. W przepełnionym zielenią osiedlu powstaje sześć czterokondygnacyjnych budynków z cichymi windami, smart rozwiązaniami, panelami fotowoltaicznymi i podziemnymi garażami.

Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu w Aurec Home 

Bez wapienia można powiedzieć, że 2021 dla całej branży był rokiem wyjątkowym. Szczególnie na tle zmiennego i nieprzewidywalnego roku 2020. Wystarczy spojrzeć na najnowsze dane Głównego Urzędu Statystycznego, od stycznia do października ubiegłego roku w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego do użytkowania oddano o 4 proc. więcej mieszkań, a ich powierzchnia była większa już o 10 proc.  Liczba pozwoleń lub rozpoczętych budów wzrosła aż o 29,2 proc. To pokazuje, jak dynamiczny jest dziś rynek. Jeśli zaś chodzi o nasze osiągnięcia, to przeszły one wszelkie oczekiwania. Rok 2021 zamykamy ze zrealizowanymi celami, które pierwotnie zaplanowane były na 2 lata. Miniony rok był dla nas, mówiąc najkrócej, rokiem sukcesów.

Jarosław Kozak, prezes zarządu Waryński S.A. Grupa Holdingowa

Pandemia, lockdowny, obostrzenia… To wszystko sprawiło, że 2021 r. był kolejnym rokiem pełnym wyzwań, z którymi musieliśmy się mierzyć. Mimo tego miniony rok można uznać za bardziej udany niż 2020. Gospodarka ruszyła do przodu, firmy poszukujące powierzchni na wynajem obudziły się, pracownicy coraz częściej wracali do pracy stacjonarnej, więc biura znów stawały się niezbędne.  
W ostatnim kwartale podpisaliśmy umowę na wynajem ponad 2000 mkw. w budynku biurowym EQ², dzięki temu mamy 98 proc. wynajęcia powierzchni. 
Ponadto, w grudniu sprzedaliśmy ostatnie mieszkanie w gdańskiej inwestycji ATOL. 

Jesienią udało nam się również zakończyć – z pozytywnym skutkiem – renegocjacje umów najmu na ponad 8000 mkw. w budynku EQlibrium na warszawskiej Woli. Kontrakty zostały wydłużone o kolejne 3 i 5 lat. 

Podsumowując to wszystko, śmiało możemy powiedzieć, że 2021 rok należał do udanych. Pandemiczna rzeczywistość w roku 2020 budziła obawy. Nie wiedzieliśmy, jakie mogą być długofalowe skutki gospodarcze i rynkowe w branży deweloperskiej. Jednak, na podstawie analizy 2021 roku widać, że sektor nieruchomości mieszkaniowych i biurowych ponownie przyspieszył. A my zamierzamy wychodzić naprzeciw pojawiającego się zapotrzebowania w branży nieruchomości.  

Tomasz Kaleta, dyrektor Departamentu Sprzedaży w Develia S.A.

Lokale usługowe w naszej ofercie cieszą się obecnie bezprecedensowym zainteresowaniem, szczególnie te o powierzchni około 100 mkw. Stanowią ciekawą alternatywę dla wynajmu mieszkań, tym bardziej, że najem podmiotom prawnym jest pewniejszy i bezpieczniejszy dla inwestora. Tego typu nieruchomości z reguły znajdują nabywców już na początku procesu sprzedaży danej inwestycji, ale to wynika też z faktu, że stanowią niewielki ułamek całej oferty w projektach mieszkaniowych. Szczególnie pożądane są lokale o większym potencjale komercyjnym czyli usytuowane w pobliżu dużych ulic, jak na przykład w Kamiennej 145 we Wrocławiu, czy też na terenie rozbudowanych osiedli, jak choćby Centralna Park w Krakowie. Ceny takich nieruchomości, w zależności o lokalizacji i metrażu, zaczynają się od 9 500 zł netto za mkw.   

Małgorzata Ostrowska, dyrektor Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction Holding S.A.

Lokale usługowe oferowane w warszawskim budynku Bliska Wola Tower, z uwagi na prestiż inwestycji, centralną lokalizację termin oddania do użytku w 2021 roku cieszą się dużym zainteresowaniem nabywców. Największe powodzenie mają te o powierzchni do 100 mkw. Na tym etapie inwestycji sprzedają się nawet w szybszym tempie niż mieszkania. Do kupienia został ostatni lokal usługowy o powierzchni 400 mkw. w cenie 15 tys. zł netto za mkw. W prestiżowym budynku Hanza Tower w centrum Szczecina zainteresowanie lokalami usługowymi również rośnie z uwagi na bliski termin oddania budynku do użytkowania. Aktualnie w ofercie są lokale biurowe o powierzchni od 113 mkw. w cenie 8658 zł netto za mkw. oraz lokale usługowe w parterze o powierzchni od 116 mkw. w cenie około 14,2 tys. zł netto za mkw. 

Karolina Bronszewska, członek zarządu, dyrektor Marketingu i Innowacji Ronson Development

Nasze statystyki sprzedażowe pokazują, że w 2021 roku lokale usługowe cieszyły się największym zainteresowaniem od lat. Wyprzedaliśmy całą ofertę lokali o powierzchni od 70 mkw. do 100 mkw., a klienci pytali także o mniejsze metraże, od 60 mkw. do 80 mkw. Tempo sprzedaży konkretnego lokalu zależy od jego lokalizacji, istniejącej na danym obszarze infrastruktury oraz wielkości osiedla. Warszawski Ursus Centralny okazał się hitem wśród klientów, a wszystkie lokale usługowe sprzedały się na samym początku. Obecnie mamy sporą kolejkę oczekujących klientów na lokale usługowe w innej warszawskiej inwestycji, VI etapie projektu Miasto moje na Białołęce. 

Aktualnie w sprzedaży są dwa lokale o powierzchni 98 mkw. w inwestycji Miasto moje oraz o powierzchni 71 mkw. w Osiedlu Sakura na Mokotowie. Ceny kształtują się na poziomie 7500 – 8500 zł netto za mkw. i niestety rosną. 

Mariusz Jędrzejczak, dyrektor działu komercjalizacji usług Lokum Deweloper S.A.

Nasze lokale usługowe cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem a chętnych na zakup i wynajem nie brakuje. Dotyczy to zarówno lokali usytuowanych w centrum Wrocławia w osiedlu Lokum Vena zlokalizowanym w pobliżu Rynku i Ostrowa Tumskiego, inwestycji Lokum Porto powstającej na Starym Mieście, w sąsiedztwie Odry, jak i wieloetapowych inwestycji Lokum di Trevi, Lokum da Vinci czy Lokum Victoria.

Najczęściej poszukiwane są przestrzenie handlowo-usługowe oraz biurowe o powierzchni 50-100 mkw. znajdujące się w parterach budynków mieszkalnych. Obecnie prowadzimy komercjalizację lokali powstających w osiedlu Lokum Porto we Wrocławiu, gdzie poza powierzchniami biurowymi, zaplanowaliśmy liczne lokale gastronomiczne, powierzchnie usługowe oraz strefę fitness.  

W Krakowie realizujemy powierzchnie komercyjne z przeznaczeniem, zarówno na sprzedaż, jak i na wynajem, które będą dostępne na terenie dwóch osiedli. W projekcie Lokum Salsa usytuowanym przy ulicy Klimeckiego na Zabłociu powstają lokale na sprzedaż o powierzchni do 70 mkw. Bliskość Rynku, Kazimierza i Bulwarów Wiślanych sprawia, że jest to doskonała lokalizacja do prowadzenia biznesu. W ramach rozbudowy osiedla Lokum Vista przy ulicy W. Sławka powstanie pasaż handlowy z lokalami do 150 mkw., gdzie zaplanowaliśmy powierzchnie do wynajęcia dla branży gastronomicznej, usługowej, handlowej i biurowej. Bliskość licznych obiektów biznesowych i wielu budynków mieszkalnych sprawia, że to miejsce z ogromną bazą potencjalnych klientów.

Edyta Kołodziej, dyrektor sprzedaży i marketingu w Nickel Development 

Lokale usługowe w inwestycjach deweloperskich niezmiennie cieszą się dużym zainteresowaniem inwestorów. Te w najlepszych lokalizacjach sprzedają się najszybciej, a nabywcami są najczęściej fundusze inwestycyjne. Lokale w osiedlach położonych dalej od centrum cieszą się zainteresowaniem mniejszych inwestorów, którzy także nabywają je z myślą o wynajmie. Najmniejsze powierzchniowo lokale w krótkim czasie po wprowadzeniu do oferty są kupowane przez firmy, które planują prowadzić w nich własną działalność. Mamy aktualnie w ofercie lokale usługowe w dwóch inwestycjach, ST_ART Piątkowo i FIQUS Marcelin. 

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic 

Lokale usługowe we wszystkich naszych inwestycjach cieszą się dużym zainteresowaniem. Właśnie sprzedaliśmy ostatnie 4 lokale usługowe w inwestycji Przy Arsenale w Warszawie. Prowadzimy rozmowy z nabywcami zainteresowanymi lokalami o łącznej powierzchni pond 700 mkw. w projekcie na warszawskim Tarchominie. W osiedlu Wolne Miasto w Gdańsku prowadzimy rozmowy z klientami zainteresowanymi nabyciem 600 mkw. w budynku, który jest dopiero w trakcie projektowania.

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest 

Lokale usługowe oferowane są w każdej naszej inwestycji. Tempo ich sprzedaży zależy przede wszystkim od lokalizacji. Obecnie mamy jeszcze w ofercie ostatnie lokale usługowe w gotowej inwestycji Apartamenty Oszmiańska 20 na warszawskim Targówku. Inwestycja znajduje się w doskonałej lokalizacji, tylko 450 metrów od stacji metra Targówek Mieszkaniowy. Lokale o powierzchni od 33 mkw. do 63 mkw. są do nabycia w cenie od 423 tys. zł netto. 

Joanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Robyg S.A.

Zauważamy trend koncentrowania się sfery zakupowej i usługowej mieszkańców w obrębie osiedli. Oferujemy lokale usługowe w każdej inwestycji. Przykładem ciekawej propozycji są lokale w Pasażu Usługowym Forum Wola o powierzchni od 80 mkw. do 280 mkw., co daje ponad 3 tys. mkw. przestrzeni usługowo-handlowej. Pasaż usługowy w osiedlu Forum Wola, gdzie oddane zostało 860 mieszkań to miejsce tętniące życiem niemal w samym sercu Warszawy. Przestronne lokale usługowe mają potencjał dostosowania do indywidualnych potrzeb i spełniają wymagania nowoczesnych przedsiębiorców. Mieszkańcy osiedla są bardzo aktywni i chętnie korzystają z lokalnych usług. W ten sposób budują swoją enklawę i tworzą silne więzi międzyludzkie. 

Joanna Janowicz, dyrektor zarządzająca w Constructa Plus

Notujemy bardzo duże zainteresowanie oferowanymi przez nas lokalami usługowymi. Aktualnie z 1600 mkw. powierzchni usługowej w budowanych przez nas inwestycjach dostępny jest tylko jeden 100 metrowy lokal w osiedlu Kościelna 23. Tempo sprzedaży jest bardzo duże, jednak wybór lokali dużo węższy i zależny od konkretnej inwestycji. Największym zainteresowaniem cieszą się lokale przygotowywane z myślą o działalności gastronomicznej. W poznańskich Jeżycach, gdzie budujemy najwięcej mieszczą się kamienice nie dysponujące infrastrukturą potrzebną do prowadzenia restauracji. Jednocześnie jest to dzielnica, będąca popularnym miejscem spotkań, więc restauratorzy poszukują tam powierzchni.  

Zbigniew Juroszek, prezes Atal 

Lokale usługowe cieszą się niesłabnącą popularnością, niejednokrotnie znajdują nabywców zaraz po uruchomieniu sprzedaży. Prowadzimy działalność w siedmiu największych aglomeracjach w kraju. W realizacji mamy 40 projektów w całym kraju i niemal w każdym z nich znajdują się lokale usługowe. Ceny lokali usługowych zmieniają się podobnie, jak ceny lokali mieszkalnych. Uzależnione jest to od kosztów zakupu gruntów, materiałów budowlanych czy robocizny, itp.

Agata Zambrzycka, dyrektor ds. Sprzedaży i Marketingu w Aria Development

W nowym Osiedlu Natura 2 wszystkie lokale usługowe zostały zakontraktowane przed rozpoczęciem budowy. Mamy w ofercie jedynie lokale w naszej, nowej siedzibie w Legionowie koło Warszawy. W reprezentacyjnej lokalizacji, tuż obok urzędu miasta do wynajęcia jest blisko 180 mkw. powierzchni w podziale na kilka lokali o metrażu od 35 mkw. Zainteresowanie nimi jest duże, mamy więc nadzieję, że szybką komercjalizacja budynku. 

Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu w Aurec Home 

Duże zainteresowanie lokalami usługowymi jest elementem większej układanki. W dobie mocno rozwijającej się idei miasta „piętnastominutowego” planując nową inwestycję deweloper musi mieć wszystko bardzo dokładnie przemyślane i zaplanowane. Dziś wszyscy chcą mieć sklep, piekarnię, kawiarnię, czy restaurację na osiedlu czy też w zasięgu krótkiego spaceru. Deweloperzy budując osiedla nie mogą nie zauważać tych trendów. Oprócz kawiarni czy sklepów potrzebne są też przedszkola, żłobki oraz miejsca do wspólnego spędzania czasu. Taka strategia budowania sprawia, że chętnych na lokale usługowe nie brakuje. 

Marcin Michalec, CEO Okam 

Największy popyt zauważamy w przypadku lokali z przeznaczeniem na sklepy spożywcze oraz gastronomię o metrażu od około 50 mkw. do 100 mkw. Znaczna część lokali usługowych w naszych inwestycjach, w tym Central House w Warszawie czy INSPIRE w Dolinie Trzech Stawów w Katowicach została już sprzedana. Dysponujemy jeszcze lokalami w łódzkim projekcie Strefa PROGRESS, gdzie ceny oscylują wokół 12 tys. zł netto za mkw. 

Cena lokali usługowych rośnie proporcjonalnie do ceny mieszkań i kosztu budowy. Lokale usługowe są kupowane zarówno przez firmy chcące realizować w nich własny biznes, jak również przez osoby prywatne, które mają w planach ich wynajem. 

Jarosław Kozak, prezes zarządu Waryński S.A. Grupa Holdingowa

Nasze lokale usługowe cieszą się nieprzerwanym zainteresowaniem wśród klientów z różnego rodzaju branż. Spowodowane jest to wysoką jakością wykonania oraz lokalizacją. Inwestycje zawsze są budowane z bardzo dobrych materiałów w miejscach z bogatą infrastrukturą społeczną i biznesową. Prestiżowe usytuowanie lokali, nowoczesny design, a przy okazji wpisywanie się w charakter danego miejsca to wszystko sprawia, że możemy liczyć na zainteresowanie. Aktualnie pozostały nam jedynie lokale usługowe w ATOLU – U4, U6, a ostatnia sprzedaż dotyczy lokalu U3 za 1.500.000 zł.